Mysteries opgelost: Waar komt de naam Gemene Buursteeg vandaan?
Ken je die smalle steegjes die de Voorstraat en de Rijnstraat met elkaar verbinden? Ze hebben allemaal interessante namen, maar...
In de rubriek ‘Woerdense mysteries’ lossen we elke week een Woerdens raadsel op. Zoals waarom we onze Woerdense singel geen gracht noemen. Deze week duiken we eens in een nogal eng stukje Woerden. Letterlijk eng, als in: smal. Want wat is eigenlijk het smalste steegje in Woerden? En ook: waaróm zijn die dingen überhaupt zo smal. Dat is toch onwijs onhandig?
Wat is de smalste steeg van Woerden? Als je gewoon eens een simpele Google search daarop doet, krijg je allerlei info over stegen in de wereld, maar niet in Woerden. Ja, coffeeshop de Steeg, dat is het Woerdense resultaat in de search.
Dan zit er dus maar een ding op: meten! Wij zijn de beroerdsten niet, zeker niet als het gaat om het oplossen van mysteries, dus getooid met een rolmaat gaat team indebuurt Woerden de binnenstad in. Het levert behalve de antwoorden een paar vragende blikken op. En een aanbod van een mevrouw die er wel de lambada onderdoor wil dansen (top!), maar verder zijn er eigenlijk opvallend weinig mensen die oog hebben voor twee figuren die steegjes op staan te meten. En laten we wel zijn, da’s toch een beetje vreemd.
Info in de categorie ‘heb je geen zak aan, maar toch leuk om te weten’
In elk geval weten we na een goed half uur hoe smal (of soms breed) alle stegen in Woerden zijn. Allemaal info in de categorie ‘heb je geen zak aan, maar toch leuk om te weten’, die we natuurlijk graag met jullie delen. De stegen zijn overal gemeten op hun smalste punt. En we kunnen er een halve centimeter naast zitten. Een rolmaat recht houden is ook een kunst.
Franse steeg 4.30 m.
Grotesteeg 3.92 m.
Korte Sint Janssteeg 3.81 m.
Sint Jansteeg 3.30 m.
Paardensteeg 3.08 m.
Romeinensteeg 3.01 m.
Gemene buursteeg 1.62 m.
Berchsteeg 1.52 m.
Dirck van Cleeffsteeg 1.47 m.
Sint Pietersteeg 1.42 m.
Aalmansteeg 1.32 m.
Nieuwe steeg 0,94 m.
Zachariassteeg 0,80 m.
Duidelijk. Anders dan de naam enigszins doet vermoeden is de Grotesteeg niet de grootste. Dat is de Franse Steeg. En de smalste in Woerden: dat is dus de Zachariassteeg. Best smal met 0,80 centimeter. Maar de smalste straat ter wereld, Spreuerhofstrasse in Reutlingen, is slechts 31 centimeter centimeter op het smalste punt en 50 cm op het breedste punt. Het kan dus nog veel erger.
(Lees verder onder de foto)
Maar waarom zou je in vredesnaam een steegje aanleggen en die dan zó smal maken? Wat heb je daar nou aan?
Lex Albers van de Stichts-Hollandse Historische Vereniging (SHHV) legt uit: “De steegjes vormden de verbinding tussen de huizen van de Voorstraat (die toen anders heette) en De Rijn. Ze lopen ook allemaal af naar de Rijn. Grond in de stad was in die tijd ook al duur, dus zo’n onbebouwd publiek steegje kost geld. En ze wilden zoveel mogelijk ruimte voor huizen.”
Rob Alkemade van het streekarchief heeft daar nog wel wat interessante weetjes aan toe te voegen. Hij vertelt bijvoorbeeld dat het stratenpatroon in de binnenstad al dateert uit de middeleeuwen.
Rob: “In de afgelopen zevenhonderd jaar is er natuurlijk veel veranderd; bijna alle huizen in het centrum zijn minstens twee of drie keer vernieuwd. Niet alle huizen waren strak tegen elkaar aan gebouwd. Omdat sommige huizen groter werden dan hun voorgangers werd er soms een stukje van de steeg waaraan ze lagen afgesnoept. Dat is in de Nieuwesteeg heel duidelijk.”
(Lees verder onder de foto)
“De Nieuwesteeg, de op een na smalste steeg, lag ooit achter de oude herberg De Dubbele Sleutel. Dat gebouw had toen nog minder volume dan het huidige complex, waardoor de steeg breder was. Het zou me niet verbazen als je er in de zeventiende en achttiende eeuw nog met een paard en wagen doorheen kon.”
Als er in de toekomst ooit weer een nieuw gebouw komt in plaats van het huidige winkel- en woonpand aan het begin van de Voorstraat zal dat misschien weer kleiner worden en wordt de Nieuwesteeg weer breder.”
“Kwestie van tijd”, denkt Rob, “dus tot zolang moet je je maar even behelpen in dat steegje.”
Loop jij rond met een vraag waar je dolgraag antwoord op wilt? Laat het weten, dat kan hier.
In onze gids
Populaire rubrieken