Mysterie: hoe komt Kamerik toch aan zijn naam?

Heeft de naam Kamerik iets met een kamer te maken? Nee, dat zou iets te simpel zijn. Het mooie dorp Kamerik heeft een lange geschiedenis en stond op landkaarten van voor 1850 nog als Kamerijk genoemd. Voor de naam Kamerik gaan we helemaal terug naar de 11e eeuw. En Asterix en Obelix komen ook nog voorbij.

De spelling Kameryck en Cameryck zien we ook terug op oude kaarten. En tegenwoordig zie je de naam nog terug bij bijvoorbeeld Buitenplaats Kameryck. De sjieke spelling van de dorpsnaam werd later Kamerik. Maar waar ligt nu de oorsprong van deze naam?

Ontginningen

In de 11e eeuw werd het veen rond Kamerik ontgonnen. Door het graven van lange sloten werd het veen ontwaterd en was er landbouw mogelijk op de grond. “De oudste ontginningen werden vaak vernoemd naar plaatsen en landen die ver weg lagen”, vertelt Rob Alkemade van het RHC Rijnstreek en Lopikerwaard.

Verre oorden

Rob: “Dat zou in sommige gevallen een wervende functie hebben gehad. De namen werden toegekend door de landsheer, in dit geval de bisschop van Utrecht. In de omgeving zijn verschillende voorbeelden van verwijzingen in polder- en plaatsnamen. Ten westen van Breukelen ligt de polder Kortrijk, een oude Vlaamse stad. Maar denk ook aan Spengen (afgeleid van Spanje), Demmerik (afgeleid van Denemarken) en Portengen (afgeleid van Bretagne).”

Cambrai

Volgens Rob is het aannemelijk dat Kamerik zijn naam ontleend aan de Noord-Franse plaats Cambrai. “Het bisdom Cambrai lag destijds in Vlaanderen en stond ook wel als Kamerijk bekend. Volgens mij is daar de naam Kamerik van afgeleid, hoewel dit niet in bronnen vastligt.” In het Engels spreek je het uit als Camerick of Camberick.

Oude naam

Kamerik ontleend zijn naam dus aan Cambrai. Althans, dat is de theorie. En de naam Cambrai is mogelijk afgeleid van Camaraco of Camaracum, de naam die de Romeinen gaven aan de plek in het huidige Frankrijk. Het laatste gedeelte van het woord -acum kan ‘plek’ betekenen. En er is een theorie dat de plek is vernoemd naar iemand of iets met de naam Cambarius. Gebaseerd op een Gallisch woord dat zoiets betekende als ‘dat wat gebogen is’. Maar ook dit ligt nergens in harde bronnen vast.

Asterix & Obelix

En als je aan Gallië of de Kelten denkt, dan is het sprongetje naar Asterix & Obelix zo gemaakt. En zo waar zijn zij eens in Camaracum geweest in een verhaal: “Wat is de specialiteit van Camaracum?”, vraagt Obelix aan Asterix en hij antwoordt: “Kletskoek“.

Goed verhaal

Camaracum werd Cambrai, dat in het Nederlands Kamerijk werd genoemd. Een naam van een ver oord in Frankrijk dat tot de verbeelding van pioniers moest spreken om ze verleiden om zich in het dorp net boven Woerden te vestigen. Nergens is het vastgelegd, maar het is wel aannemelijk dat het ook geen kletskoek is. Hoe Kamerik aan zijn naam komt, is op deze manier in ieder geval een goed verhaal.