Op deze plek in Utrecht komt een monument voor het slavernijverleden

In het Utrechtse Griftpark komt een monument ter nagedachtenis aan het slavernijverleden. Het kunstwerk wordt op 30 juni 2023 onthuld. Vanaf dat moment zal het monument een centrale rol spelen bij Keti Koti, de jaarlijkse herdenking en viering van de afschaffing van de slavernij in Suriname en het Caraïbisch deel van Nederland.

Kunstenaar Patricia Kaersenhout is de maker van het gedenkteken met de naam ‘Vlucht en Verzet’. Het monument krijgt de vorm van een driehoek, als verwijzing naar de driehoekshandel tussen Europa, Afrika en Amerika. Boven op het ontwerp staan figuren uit een Afrikaanse legende, die aan slavernij ontsnappen door een tocht over de oceaan. Bezoekers krijgen de mogelijkheid om rondom de plek verhalen over het slavernijverleden te beluisteren.

Het Utrechtse gemeentebestuur heeft het schetsontwerp en de locatie gekozen in samenspraak met een kunstwerkgroep, die bestond uit nazaten van slaafgemaakten. Kaersenhout maakt in de komende maanden een definitief ontwerp en gaat daarna aan de slag met de uitvoering.

Domstad profiteerde van gedwongen arbeid slaven

Burgemeester Sharon Dijksma maakte in februari van dit jaar excuses voor het aandeel van de stad in het slavernijverleden. Hoewel de stad geen grote koloniale organisaties had, heeft de Domstad volgens onderzoekers volop geprofiteerd van de gedwongen arbeid op plantages. Er was ook sprake van een actieve rol in de slavenhandel.

Omwonenden van het Griftpark worden via een wijkbericht geïnformeerd over de komst van het monument. Het gedenkteken moet het historisch besef vergroten en daarnaast een fysieke plek bieden om verhalen te vertellen. Op 1 juli 1863 werd de slavernij in Nederland formeel afgeschaft, pas tien jaar later werden slaafgemaakten écht vrij. In 2023 is dat 150 jaar geleden. Voorafgaand aan dat moment wordt het monument bij keti koti (‘verbroken ketenen’) op 30 juni onthuld.