Optimistisch blijven in coronatijd: deze Utrechtse experts leggen uit hoe je dat doet

Waarom is optimistisch blijven nu zo uitdagend?

Wat maakt eigenlijk dat optimistisch blijven nu door veel mensen wordt ervaren als uitdagend? Liza Veenboer is coach bij Dance through Life en denkt dat het verlies van controle dat velen nu ervaren een grote rol speelt. “De coronasituatie is er een waar we geen invloed op hebben. Dat kan het gevoel geven dat je het slachtoffer bent van de situatie, en dat vinden we niet prettig. Ook het onduidelijke eindpunt heeft invloed: daardoor kun je niet makkelijk vooruitplannen.”

Psycholoog en piekerspecialist Agnes van Rossum stelt bovendien dat optimistisch blijven lastig is wanneer je om je heen veel negatieve dingen hoort. “Al een jaar lang gaat het overal waar je komt over corona en de gevolgen ervan. Vaak is dat geen nieuws om blij van te worden, en doordat er zo’n focus op ligt, wordt je negatieve kijk erop versterkt.”

De huidige situatie eigenhandig veranderen kun je niet, maar volgens Liza en Agnes kun je wél je kijk erop veranderen. Klik op de oranje pijltjes hieronder of swipe naar links voor hun tips om optimistisch te blijven in coronatijd.

1. Focus je op dingen waarvoor je dankbaar bent

Liza en Agnes benadrukken dat het, juist nu, belangrijk is om bewust stil te staan bij alles waar je dankbaar voor bent. “Het klopt dat er nu minder te doen is. Je kunt je daarop focussen, maar je kunt je ook afvragen: wat kan er wél, en waar ben ik dankbaar voor? We kunnen bijvoorbeeld nog steeds tekenen, muziek luisteren, iemand bellen of onze kinderen knuffelen”, aldus Agnes.

Coach Liza vult aan: “Een oefening die ik mensen vaak meegeef, is het bijhouden van een dankbaarheidsdagboek. Daarvoor neem je aan het eind van iedere dag een moment om op te schrijven waar je dankbaar voor bent. Dat mogen grote dingen zijn, maar je kunt bijvoorbeeld ook noteren dat je een leuk telefoongesprek hebt gehad of dat de caissière in de supermarkt zo aardig was.”

2. Omring je met mensen die je positieve energie geven

Hoogstwaarschijnlijk ken jij ze ook wel; die mensen bij wie het glas altijd halfleeg is. Samenzijn met zo iemand komt je eigen humeur helaas niet echt ten goede. Liza raadt daarom het volgende aan: “Er wordt weleens gezegd dat je een soort gemiddelde bent van de vijf mensen waarmee je de meeste tijd doorbrengt. Wees er dus bewust van wie je om je heen hebt. Als mensen om je heen blijven hangen in alles wat nu niet kan, kan dat veel invloed hebben op hoe jij je voelt. Vraag je af: met wie breng ik veel tijd door? En krijg ik daar een positief gevoel van of niet?” En wat nu als je erachter komt dat gesprekken met je moeder, zus of beste vriend je veel meer energie kosten dan geven? “Geef in zo’n geval duidelijk je grenzen aan”, tipt Liza. “Zeg bijvoorbeeld: ‘Hier wil ik het nu liever niet over hebben, want dit helpt mij op dit moment niet.’ Of geef aan dat je liever focust op positieve dingen.”

3. Vul je hoofd met positieve gedachten

Volgens Agnes is het belangrijk om je bewust te zijn van ‘wat je in je hoofd stopt’. De psycholoog licht toe: “Als je veel negatief nieuws leest, kun je daarin blijven hangen. Veel beter is het om zoveel mogelijk mooie dingen in je hoofd te stoppen. Bekijk bijvoorbeeld weer eens de vakantiefoto’s van vorig jaar om leuke herinneringen op te halen. Zie je brein als een schilderij dat je zelf maakt op een leeg vel. Donkere kleuren zijn de negatieve dingen, lichte kleuren juist de positieve. Jij maakt het plaatje en bepaalt zelf: waarmee wil ik het schilderij vullen?”

En als je op een dag een schilderij maakt waar je niet helemaal blij mee bent, is dat volgens Agnes geen enkel probleem. “Je kunt het vel aan het einde van de dag ook weggooien en morgen opnieuw beginnen. Je hoeft niet te blijven rondlopen met alles wat er gister is gebeurd; iedere dag is weer een nieuwe kans.”

4. Zet al je zintuigen aan

In tijden van crisis is het helemaal niet gek dat je je af en toe zorgen maakt over de toekomst. Dit is juist heel erg menselijk, vertelt Agnes: “Ons brein heeft de neiging om af en toe een sprong vooruit te maken naar de toekomst. Evolutionair gezien wil je voorbereid zijn op wat er komen gaat, zodat je daarop kunt anticiperen.” Maar wat als je vaker dan je lief is bezig bent met toekomstige doemscenario’s? “In zulke gevallen helpt het om heel bewust je zintuigen te gebruiken; die nemen waar wat er in het hier en nu is. Vraag je af: wat proef ik? En wat zie en hoor ik?”

5. Heb je een baaldag? Accepteer het!

Het regent al de hele dag, je hebt slecht nieuws te horen gekregen van je werkgever en dan heb je ook nog eens ruzie met je beste vriend; er zijn van die dagen waarop alles tegen lijkt te zitten. “En dat is ook geen probleem; baaldagen hebben we allemaal weleens”, stelt Liza. In plaats van je verzetten tegen verdriet of woede, kun je je gevoelens beter toelaten. De coach legt uit: “Die gevoelens zijn een gezonde reactie op tegenslag. Als je ze onderdrukt, komen ze later alsnog terug. Dus: geef je gevoelens de kans om echt gevoeld te worden.”

Maar, zo benadrukt Agnes, blijven hangen in je verdriet of boosheid helpt je dan weer niet vooruit. “Probeer te bedenken waar je wél invloed op hebt en welke stappen je wel kunt zetten, hoe klein ze ook zijn. Stel dat je je bedrijf bent verloren in coronatijd, dan kun je niet direct het coronabeleid veranderen. Kijk binnen je eigen kleine wereld: wat kan ik wel veranderen? En besef: problemen bespreken met anderen kan helpen om ze te verlichten.”