Quintus helpt Tilburgers met dementie: ‘Ineens dansen ze door de kamer’

Quintus van Amstel laat ouderen met dementie in Tilburg zich even jong voelen met zijn project Wijsjes van Weleer. Vanaf de eerste minuut zingen mensen tijdens optredens in verzorgingstehuizen en huiskamers in de omgeving mee met liedjes uit hun jeugd. “Iemand stond op uit een rolstoel en begon voor het eerst sinds jaren te dansen.”

Een opklapbare microfoon uit de jaren twintig, een ‘oude’ radio, een pet die de meeste jongeren vooral kennen van Netflix-serie Peaky Blinders of een zelfgemaakt bloemtjesoverhemd. Quintus zorgt dat alles aan zijn optredens klopt. Zo maakt hij zijn eigen kleding en apparatuur én studeert hij dagenlang oude liedjes en dansjes in. Wat hij niet doet? Moderne items zoals een plastic flesje of polshorloge meenemen. Daarmee laat de entertainer demente Tilburgers in verzorgingstehuizen net zo jong voelen als hij zelf is.

Zaadje geplant

“Zelf heb ik een fascinatie met de jaren twintig van de vorige eeuw, maar ik zing ook liedjes uit de jaren dertig, veertig, vijftig of zestig”, vertelt Quintus. “Toen ik negen jaar oud was, overleed mijn oma. Ik erfde haar grammofoon en daarbij ook de platen van Wim Sonneveld, Eddy Christiani en Toon Hermans. Mijn moeder dacht: wat moet je met die oubollige versjes? Maar het raakte mij en plantte een zaadje.”

Tekst loopt door na de foto >

Niet in de jaren twintig willen leven

Quintus voelt een bepaalde nostalgie voor dingen die hij nooit heeft meegemaakt. “Neem nou een lantaarnpaal, dat had vroeger sierlijke ontwerpen en het was iemands werk om het licht uit te doen. Zo’n voorwerp vind ik romantisch en dat trekt mij meer aan dan de rechte lantaarnpalen die we nu hebben. Overigens zou ik niet in de jaren twintig van de vorige eeuw willen leven, dat was ook de tijd dat een vrouw geen bankrekening mocht hebben. Daar ben ik het uiteraard niet mee eens.”

Pure magie

Optreden is voor Quintus niets vreemds, hij is al meer dan tien jaar goochelaar van beroep. Door covid-19 moest hij noodgedwongen ander werk zoeken. Zo kwam hij te werken als activiteitenbegeleider in een zorgcentrum. “Daar kwam ik ook in aanraking met mensen met dementie. Goochelen is voor deze doelgroep niet zo geschikt. Wel vind ik het pure magie wanneer iemand die bijna niet meer verstaanbaar kan praten, ineens uit volle borst meezingt met een jeugdliedje. De muziek van vroeger werd voor mij een gereedschap om snel een waardevolle connectie te maken met ouderen. Toen dacht ik: voor deze doelgroep wil ik een programma ontwikkelen.”

Tekst loopt door na de foto >

Waardevolle connectie

“Ik heb ook het idee dat ik met senioren goed overweg kan, ik luister graag naar ze. De mooiste momenten tijdens optredens zijn de anekdotes van ouderen die aan bod komen. Soms verwerk ik die in mijn show. Een keer vertelde een vrouw dat zij in de fabriek regenjassen maakte onder bewind van de Duitse bezetter. Daar liet zij ‘per ongeluk’ spelden inzitten. Zulke details lees ik niet in de geschiedenisboeken die ik verslonden heb.”

Ouderen jong laten voelen

Inmiddels werkt Quintus weer als goochelaar, maar maakt hij ook tijd vrij om met dit programma op te treden. “Dit zou ik graag nog meer doen, ook voor ouderen zonder dementie. Zorgcentra in de buurt mogen mij altijd benaderen.”