Dit is waarom je zoveel gaten met lijstjes ziet op Tilburgse huizen

Tijdens een wandeling door Tilburg kom je soms zomaar iets tegen dat de fantasie op hol doet slaan. Zo ook toen ons oog plots viel op dit omlijste gat aan de onderkant van een huis. Is het een fancy muizenholletje, huis van kabouters of was het een woontrend uit 1800? Drie keer fout. Kun jij raden wat dit voor gaten zijn?

Door: Jeroen de Jong en Rowie van der Vliet

“Niet alle straten in Tilburg waren vroeger al bestraat,” zegt stadsgids Paul van Hal van Stadsgidserij Tilburg. “Je kwam eigenlijk altijd thuis aan met vieze laarzen.” Dan zat er bijvoorbeeld modder aan je schoenen. Of als je echt een pechdag had, stond je weer paardenpoep van je schoen af te halen.

Laarzen uit

Zulke troep wilde je natuurlijk niet in je huis hebben. “Daarom had je schoenschrapers zoals deze,” vertelt Paul. “Hieraan veegde je dus je schoen af. Met vieze laarzen had je twee opties. Óf je laarzen uit, óf je maakte ze schoon. Laarzen krijg je bijna niet uit als je ze aanhebt, dus was het vroeger een voorschrift dat ieder huis zo’n schoenschraper had. Het was niet het enige voorschrift: ieder huis moest bijvoorbeeld ook twee bouwlagen en minimaal twee ramen aan de straatkant hebben.”

De tekst loopt door na de foto >

Nu een soort asbak

Nog steeds vind je exemplaren in het Wilhelminapark, de Poststraat, de Goirkestraat, de Willem II-straat, de Nieuwlandstraat en de Tuinstraat. De meeste schoenschrapers in Tilburg zijn van 1870 tot 1900. Ze worden niet vaak meer gebruikt voor datgene waar ze ooit voor bedoeld waren, zegt Paul. “Nu worden ze vooral gebruikt om peuken in weg te gooien.”

Zit je ook al tijden met een Tilburgs mysterie? Of is je iets opgevallen in de stad en wil je weten wat of waarom dat is? Laat het ons weten, dan gaan wij er alles aan doen om dit mysterie te ontrafelen.