Toen in Nijmegen: SS’ers in Berchmanianum tijdens de Tweede Wereldoorlog

Nijmegen heeft een rijke geschiedenis. Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft onze stad veel meegemaakt. In Berchmanianum aan de Houtlaan is tijdens de oorlog ook veel gebeurd. Deze verhalen gaan schuil achter het gebouw.

Van 1929 tot 1942 was studiehuis en klooster Berchmanianum van de Jezuïten. In 1942 eiste de SS het gebouw op voor het Lebensbornproject: een ideologisch project van Heinrich Himmler om de toekomst van Duitsland te vormen.

Arisch ras ‘kweken’

Berchmanianum werd van 1942 tot en met 1944 gebruikt als instelling om kinderen te verwekken tussen Arische vrouwen en SS-mannen. De bedoeling was dat de kinderen er ook ter wereld kwamen en vervolgens zonder contact met hun biologische ouders werden opgevoed volgens de nazi-ideologie.

Door een ruzie tussen de SS en de nazi-overheid in Nederland zijn er in ‘Heim Gelderland’ nooit kinderen geboren. In andere landen leverde het Lebensbornproject duizenden baby’s op. Veel kinderen vonden hun ouders nooit terug. ABBA-zangeres Anni-Frid Lyngstad is waarschijnlijk het bekendste Lebensbornkind.

Klooster en academiegebouw

Na het mislukken van het Lebensbornproject in Berchmanianum, betrokken de Jezuïten in september 1944 hun studiehuis weer. Na 1967 werd het een klooster-bejaardenoord. Sinds 2018 behoort Berchmanianum tot de Radboud Universiteit, waar het dient als academiegebouw. Van de duistere geschiedenis in dit pand is weinig meer te zien.

2

Bron: Huis van de Nijmeegse Geschiedenis