Freaky: zo ziet de martelkelder onder het stadhuis eruit (foto’s)
Nijmegen heeft een rijke geschiedenis, dat weten we inmiddels. Maar wist je ook dat er onder het stadhuis nog steeds martelkamers te zien zijn waar in de middeleeuwen Nijmeegse burgers werden gestraft? Tijd om een kijkje te nemen in het ondergrondse stelsel.
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op deze website.
Vastgeketend aan de muur
Tineke-Heisen Koets geeft namens het Gilde rondleidingen in de kelders. “Als je vroeger een groot misdrijf had begaan, dan kwam je terecht in het gevang onder het stadhuis. Je moest dan schuld bekennen in de ‘Schepenzaal’ in het stadhuis, daar zat ook de vroegere rechter. Tot je voor moest komen werd je vastgeketend aan een muur samen met andere gevangenen. Het was pikdonker in de kelders, je zag geen hand voor ogen.”
De beul in de martelkamer
Wie schuld ontkende, kwam vaak van een koude kermis thuis. “Als je ontkende werd je mee teruggenomen naar beneden, maar dan naar de volgende kamer: de martelkamer. Daar was de beul, die je net zo lang pijn deed tot je schuld bekende. Het begon vaak ‘onschuldig’ met de duimschroef, maar als je vaker ontkende werd er steeds grover geschut ingezet. De gevangenen die in de ‘wachtkamer’ zaten konden alles horen wat er gebeurde in de martelkamer.”
Publiekelijk aan de schandpaal

Vaak bekenden gevangenen na een behandeling van de beul alsnog schuld. “Daarna werd het raam naar de Burchtstraat geopend en konden de Nijmegenaren de gevangene besmeuren met onder andere paardenpoep. Er werd gekozen voor deze aanpak omdat ze eigenlijk liever helemaal geen mensen in het gevang wilden hebben! Iedereen moest eten en drinken, en dat kostte geld. Ze nagelden veroordeelden dus publiekelijk aan de schandpaal om ervoor te zorgen dat men later niet hetzelfde zou doen.”
De Blauwe Steen

Wie veroordeeld werd voor een klein misdrijf kwam er vaak nog ‘goed vanaf’. “Dan werd je naar de Blauwe Steen gebracht in de Burchtstraat. Aldaar werden bijvoorbeeld je vingers eraf gehakt. Maar als je te maken had met een ernstige misdaad dan werd je als je geluk had onthoofd. Als je minder geluk had werd je opgehangen als je een man was, of aan de wurgpaal gehangen als je een vrouw was.”
Lees ook:
Meer over
Toen in NijmegenMeer uit deze categorie
adv.