Mysterie: om deze reden is IJsselstein een bedevaartsoord

Tussen 1310 en 1342 werd een zeer bijzondere vondst gedaan door slootgravers die aan het werk waren in het toenmalige dorp Eiteren (nu een wijk in IJsselstein). Het was een beeldje van Maria van Eiteren of Onze Lieve Vrouw Eiteren. Wij vertellen je er graag meer over.

Op de plek waar destijds een cisterciënzer klooster werd gebouwd, vond men een bijzonder beeldje. Het beeldje toont de maagd Maria met op haar schoot het kind Jezus, dat zij ondersteunt met haar linkerhand. In haar rechterhand heeft zij een scepter vast. Het beeldje is gemaakt van verschillende soorten hout en het geheel zou dateren uit eind twaalfde, of begin dertiende eeuw.

De legende

Het beeld op zich is niet het meest bijzondere, maar de legende. Volgens de legende brachten de slootgravers het beeldje naar de pastoor van de Sint-Nicolaaskerk in IJsselstein. Een paar dagen later vonden ze hetzelfde beeldje weer in de sloot. Dit herhaalde zich zo een paar keer. Dit was het teken voor de mensen nabij de vindplaats, om een kapel te bouwen ter verering van Onze Lieve Vrouw van Eiteren.

Vervolgens gaat het verhaal dat de bisschop uit Utrecht had beloofd de kapel in te wijden, echter sneuvelde hij op het slagveld voordat hij dit kon doen. Per boot werd zijn lichaam teruggevaren naar zijn woonplaats, maar toen het bootje langs Eiteren kwam, wilde het bootje niet meer verder varen. Dit was ook weer een teken dat het een bijzonder beeldje en een bijzondere plek was én is. Maria van Eiteren trok vanaf dat moment pelgrims en IJsselstein werd zo een bedevaartsoord.

Bedevaartsoord

In 1579 werd de kapel afgebroken en het beeld van Maria van Eiteren steeds verplaatst. In 1936 keerde het beeldje terug in IJsselstein en daar is het nog altijd te zien in de Mariakapel van de Sint-Nicolaasbasiliek, wat nu een bedevaartsoord is geworden. En op de oorspronkelijke vindplaats in Eiteren, staat sinds 2002 een prachtig monument met het bijzondere beeldje.

Lees verder onder de foto >

Jaarlijkse Ommedracht

Jaarlijks vindt er op de vierde zondag van juni een Ommedracht plaats, een processie waarbij het beeldje vanaf de Sint-Nicolaasbasiliek over de Eitersesteeg naar de oorspronkelijke vindplaats van het beeldje gedragen wordt.

Tijdens deze jaarlijkse processie wordt de geschiedenis uitgebeeld van het Mariabeeldje dat in de veertiende eeuw door slootgravers werd gevonden in Eiteren. Niet alleen de slootgravers lopen mee, maar ook andere historische figuren zoals de IJsselsteinse vrouw die het beeldje na de Beeldenstorm enige jaren in de voering van haar kleed verborgen hield. Helaas is er na de 83ste editie in 2019 geen Ommedracht meer geweest i.v.m. de coronamaatregelen. Maar zodra het kan, zal dit bijzondere event zeker weer plaatsvinden.