7 x deze feitjes over het Stadhuis van Gouda wist je nog niet
- 16 januari 2021
- Eva van Dantzig
Hij staat midden op het plein van Gouda en is dé bezienswaardigheid van de stad: het Stadhuis. Menig Gouwenaar is maar wat trots op het gotische gebouw en veel van ons zijn er vast weleens binnen geweest. Maar wat weet je eigenlijk over het Stadhuis? Na het lezen van deze feitjes kun jij jezelf dé Stadhuisexpert van Gouda noemen.
Waar is het Stadhuis eigenlijk van gebouwd?
Ons Stadhuis mag dan wel een Gouds icoon zijn, het gebouw is opgetrokken uit Belgisch kalksteen. Deze steensoort wordt ook wel Gobertangesteen uit Waals Brabant. Bovendien werd de verwerking van het steen gedaan door een lid van het beroemde Mechelse bouwmeestersgeslacht Keldermans, namelijk Jan Keldermans. Het Stadhuis heeft dus een Belgisch tintje. Tussen 1877 en 1882 werd de voorgevel van het gebouw gerestaureerd met Franse kalksteen uit Saint-Joire.

Waarom staat het Stadhuis midden op het plein?
In de meeste Nederlandse steden vind je het stadhuis áán het marktplein, in plaats van erop. Vaak in een rijtje met andere historische gebouwen of los, uitkijkend over het plein. In Gouda staat het Stadhuis letterlijk in het centrum van de binnenstad, met de warenmarkt eromheen. De plaatsing van ons Stadhuis is geen toeval, maar heeft een belangrijke reden. In de middeleeuwen had Gouda nog weleens te maken met stadsbranden en toen er een nieuw stadhuis moest komen, werd er één voorwaarde gesteld: het Stadhuis moest midden op het marktveld komen omdat het zo minder vatbaar is voor brand.
Meer weten hierover? Lees ook dit mysterie:
Mysterie opgelost: waarom staat het Stadhuis eigenlijk midden op het plein?
- Mysteries, Toen in Gouda
Het is een indrukwekkend gezicht wanneer je vanaf de Wijdstraat de Markt oploopt. Ons Stadhuis is…
Waar diende de Burgerhal vroeger voor?
Waar je nu terechtkunt voor feesten en partijen, kon je vroeger terecht voor vlees – heel veel vlees. De Burgerhal was vroeger namelijk de vleeshal van de stad, waar vroeger vlees werd gewogen en verkocht. Even later diende de hal als boterhal en nu worden er evenementen gehouden.

Waarom staat het wapenschild van Lodewijk Napoleon op het Stadhuis?
Als je rustig de tijd neemt om ons Stadhuis van dichtbij te bekijken, zie je dat het meer is dan alleen een gebouw in gotische stijl. Naast de typische ramen en het klokkenspel zijn er ook vier leeuwen met wapenschilden. Deze wapenschilden staan symbool voor Gouda en Holland, maar er is één wapenschild dat afwijkt, namelijk die van Lodewijk Napoleon, de broer van Napoleon Bonaparte. Hij was koning van Holland en door deze aanstelling besloot Lodewijk één van de schilden op het Stadhuis te vervangen voor zijn eigen wapenschild.
Meer weten hierover? Lees ook dit mysterie:
Mysterie: waarom staat het wapen van Lodewijk Napoleon op het Stadhuis van Gouda?
- Mysteries
Als je rustig de tijd neemt om ons Stadhuis van dichtbij te bekijken, zie je dat…
Is het nou het Stadhuis of het Oude Stadhuys?
De één noemt het Stadhuis het ‘Oude Stadhuys’, de ander zegt gewoon ‘Stadhuis’. Wat is de officiële benaming van het pand op de Markt? Oud is het gebouw zeker, maar eigenlijk is het heel vreemd dat we Oude Stadhuis zeggen, want er is geen nieuw stadhuis. Het nieuwe gemeentehuis heet namelijk Het Huis van de Stad. Eigenlijk zouden we het Stadhuis zelfs het ‘Nieuwe Stadhuis’ moeten noemen, aangezien er vóór de bouw van dit stadhuis al een ander stadhuis bestond. De benaming ‘Oude Stadhuys’ is een commerciële naam die de exploiteerders van het Stadhuis gebruiken en dus geen officiële benaming, al klinkt het nog zo romantisch. Wij houden het dus gewoon op ‘Stadhuis’ 😉

Wat is het verhaal achter het klokkenspel van het Stadhuis?
Het Stadhuis van Gouda stond om nog iets bekend: namelijk het klokkenspel aan de zijkant van het gebouw. Als Gouda een titelsong zou hebben, dan zou het melodietje van de Markt zeker in aanmerking komen. Alle Gouwenaars kennen het. Iedere twee minuten over het half en hele uur gaan aan de zijkant van het Stadhuis de deurtjes van het klokkenspel open en wordt het bekende melodietje afgespeeld. Het carillon werd geschonken door Geert Bouwmeester, de directeur van de Goudse verzekeringenmaatschappij. Dit deed hij ter ere van het 700 jarig bestaan van Gouda in 1972. Het melodietje dat wordt afgespeeld, is gecomponeerd door oud-stadsbeiaardier Maria Blom.
Meer weten hierover? Lees ook dit mysterie:
Mysterie opgelost: waar komt het melodietje van de Markt eigenlijk vandaan?
- Mysteries
Als Gouda een titelsong zou hebben, dan zou het melodietje van de Markt zeker in aanmerking…
Wie staan er eigenlijk afgebeeld op het Stadhuis?
Je hebt ze vast weleens gezien, de beelden op het Stadhuis, maar weet jij wie het zijn? Pas in 1960 werden de beelden op de gevel van het Stadhuis geplaatst. Van links naar rechts: een engel, Floris V, Jacoba van Beijeren, een engel, Karel de Stoute, Philips de Goede, Philips de Schone en Maria van Bourgondië. Al deze namen zijn toonaangevende hoofdrolspelers in de Goudse geschiedenis geweest. Zo gaf Floris V Gouda in 1272 stadsrechten en Maria van Bourgondië was vorstin van de Nederlanden.
Meer weten hierover? Lees ook dit mysterie:
Gouds mysterie: Van wie zijn de beelden op het Stadhuis?
- Mysteries
In de rubriek ‘Goudse mysteries’ lossen we elke week een Gouds raadsel op. Dingen die je…
Blijf op de hoogte
Schrijf je in voor de nieuwsbrief van indebuurt Gouda en blijf op de hoogte van alles over en rondom Gouda.
