De Koplopers Inclusie werken aan een Ede voor iedereen: ‘Drempelhulp kost maar veertig euro’
Even lekker shoppen. Voor veel Edenaren is dat niet zo makkelijk als het klinkt, bijvoorbeeld omdat ze in een rolstoel zitten of autisme hebben. Ellen van Galen, Yvonne van Geel en Marja de Putter zijn Koplopers Inclusie en zetten zich, samen met vier andere Edenaren, in voor een samenleving in Ede waarbij iedereen mee kan doen.
Overal in Ede zijn de Koplopers Inclusie te vinden, sinds 2016. “We zijn betrokken bij het toegankelijk maken van gebouwen, denken mee over aanpassingen in woningen, schoven een keer aan bij de architectentafel van het World Food Center, organiseren auti’s (café voor mensen met een stoornis op het autistische spectrum) en een Oogcafé opgericht”, legt Ellen uit.
Zeven Edenaren
De groep Koplopers Inclusie bestaat uit zeven Edenaren, met en zonder beperking. De groep wordt zo divers mogelijk gehouden, zodat elke Koploper wat in heeft te brengen. Ellen zit in een scootmobiel, Marja is doof en Yvonne ziet twee procent. Verder zit er in de groep ook iemand met autisme. Wat ze alle zeven samenbrengt is een bevlogenheid om Ede voor iedereen zo toegankelijk mogelijk te maken. Ellen: “We zoeken nog familieleden van mensen met een beperking. Die kunnen op een andere manier weer inbreng geven.”
“Volgens het VN-verdrag Handicap wordt inclusie nagestreefd”, licht Marja toe. “De gemeente is verplicht om ervaringsdeskundigen bij processen te betrekken en heeft ons bij elkaar gezet. Niets over ons, zonder ons is het motto van het VN-verdrag.” Dat kan het beste als er al van tevoren voorzieningen in de maatschappij geleverd worden. Denk aan het inbouwen van een lift in een nieuw gebouw, in plaats van dat die lift er nog moet komen als het gebouw er al staat. Op termijn is er dan minder maatwerk nodig.
‘Anders dan anders’
Inclusie gaat niet alleen over mensen met een fysieke beperking, maar ook over mensen die om een andere reden ‘anders dan anders’ zijn. Denk aan lhbt’ers en nieuwkomers in Ede. Iedereen moet zo goed mogelijk mee kunnen doen in de samenleving. Daarnaast richten de taken van de Koplopers zich ook niet alleen op de groep die problemen ervaart, maar ook op het bewust maken van mensen zonder beperking.
Die laatste groep denkt vaak dat aanpassingen moeilijk zijn, maar dat is vaak niet zo, legt Ellen uit. “Een voorbeeld: laatst was ik bij een winkel waar ik met mijn scootmobiel niet over de drempel kon. Ik zei het tegen de ondernemer en hij zei dat het teveel kostte. Toen legde ik hem uit dat een drempelhulp bij de Praxis letterlijk 39,99 euro kost.”
Hoeft niet perfect
Yvonne beaamt: “We gaan voor een acht in plaats van een tien. Het hoeft niet altijd perfect, maar wat is haalbaar? Het gaat vaak om praktische dingen. Er hoeft echt geen lift te komen in een oud, monumentaal pand. Maar denk aan brede stoepen voor rolstoelen en scootmobiels bij de nieuwe Telefoonweg. We kunnen het best in de praktijk laten zien waar we het over hebben. Els uit de Koplopers Inclusiegroep gaat bijvoorbeeld mee naar de Telefoonweg, die zit in een rolstoel.”
Eerder betrokken bij besluiten
De Koplopers werken veel samen met de gemeente Ede. “De gemeente faciliteert ons”, legt Ellen uit. “Maar we zijn wel onafhankelijk. We dragen zelf dingen aan. Bij de gemeente werkt een ambtenaar die ons ook vaak tipt als we ergens aan kunnen haken. Wel zouden we graag eerder betrokken worden bij besluitvorming. Nu haken we vaak pas aan als een besluit al in beton gegoten is. Inclusie moet meer doordringen bij de gemeente. Veel ambtenaren kennen het woord ‘inclusie’ nog niet. Ik zou willen dat de gemeente bij alles wat ze doet bedenkt hoe het inclusief kan zijn. Ede is goed op weg, maar er kan nog veel meer.”
Verbeteringen in Ede
Een goed voorbeeld van samenwerking is de opknapbeurt van de Grotestraat. Yvonne: “Die heeft nu duidelijke belijning aan de zijkant, dat is fijn als je, zoals ik, maar twee procent ziet.” Ellen vult aan: “De oude Grotestraat liep af, als ik dan in mijn scootmobiel in het midden reed, viel ik bijna om.” Ook over Stadscafé Oscar zijn de dames te spreken. “Vroeger moest je achttien traptreden af om bij het toilet te komen, nu is er een lift.”
Oogcafé
Aangezien in Ede De Gelderhorst te vinden is, wonen hier relatief veel doof-blinden en doof-slechtzienden, legt Marja uit. Voorzieningen zijn dan ook belangrijk in onze plaats, maar ook het contact hebben met elkaar. “De balie Publiekszaken van de gemeente heeft nu voorzieningen voor doven en slechthorenden. Daarmee was Ede de eerste, net als met ‘Klik-voor-Teletolk’.” Dat is een knop op de website waarmee doven en slechthorenden kunnen bellen met de gemeente.
Yvonne is in december vorig jaar een Oogcafé gestart in Ede. “Bij ons Oogcafé komen al tien mensen met een visuele beperking en begeleiders en het aantal deelnemers groeit. De gemeente ziet ons als een klankbord op het gebied van visuele beperkingen.”
De Week van de Toegankelijkheid
De tweede week van oktober (5-9, deze week dus) is het de Week van de Toegankelijkheid. Ellen: “We organiseren in die week heel veel activiteiten, helaas wel minder dan vorig jaar en meer digitaal vanwege corona. Maar er zal een inclusiecafé zijn in Cultura Centrum op woensdag van 16.00 tot 18.00 uur.” Daarnaast is er een film gemaakt, die elke dag vanaf kwart over zes te zien is na Ede TV. Deze wordt elk uur herhaald. In De Meerpaal is tijdens het koffieuurtje een inclusiequiz van 10.00 tot 11.30 uur. Hier vind je meer over de Week van de Toegankelijkheid.
