Who run the world!? 5 x invloedrijke vrouwen uit de Delftse geschiedenis

Agneta van Marken

Agneta van Marken staat in de geschiedenisboeken voornamelijk bekend als de vrouw van gist- en spiritusfabriekbaas Jacques van Marken. In Delft kennen we haar naam natuurlijk ook van het Agnetapark. Maar wist je dat Agneta een onwijze powervrouw was? Als Jacques in het buitenland was of ziek was (en dat gebeurde nogal vaak), was het namelijk Agneta die de boel in de Delftse fabrieken draaiende hield. Een misschien nog wel bijzonderder feitje vertelde schrijver Jan van der Mast ons eens: “Ze kwam erachter dat haar man al vijftien jaar een relatie had met zijn minnares Maria. Maar ze hield haar mond en maakte een deal met Maria. Toen Maria drie jaar later dood ging, nam ze de kinderen in huis en behandelde ze als prinsjes en prinsesjes.” Hoe onzelfzuchtig is dat!

Geertrui van Oosten

Geertrui was een bijzondere begijn (alleenstaande vrouwen die zich bezighielden met het geloof). Ze bad zoveel en ging zo op in de verering van Christus, dat er rond de kerst melk uit haar borsten kwam. Ook kreeg ze in de paastijd stigmata op haar handen en voeten. Dit zijn vlekken die volgens gelovigen verwijzen naar de verwondingen van Jezus aan het kruis. Daarom werd Geertrui al tijdens haar leven als heilige vereerd en stond ze in hoog aanzien bij heel veel katholieke Delftenaren.

Een andere reden waarom zij belangrijk was voor Delft, is dat Geertrui er zo’n beetje voor gezorgd heeft dat de Nieuwe Kerk werd gebouwd. In 1351 kreeg een bedelaar genaamd Symon visioenen van Maria. Naar aanleiding daarvan vonden Geertrui, Delftenaar Jan Col en een begijn dat er een kerk gebouwd moest worden die gewijd werd aan Maria. Een echte powervrouw dus, die Geertrui.

Betsy Perk

Christina Elizabeth (Betsy) Perk werd in 1833 geboren in Delft. Ze was schrijfster van romans en toneelstukken, maar ook een superbelangrijk persoon in de vrouwenbeweging eind 19e eeuw. Ze zette zich in voor arbeids- en opleidingsmogelijkheid voor vrouwen in die tijd. Onder meer in door haar opgerichte tijdschriften verschenen veel stukken waarin ze pleitte voor meer gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen. PvdA Delft vroeg een tijdje geleden aan de gemeenteraad of er een straat in Delft vernoemd kon worden naar ‘onze’ Betsy, omdat er relatief weinig straatnamen naar vrouwen zijn vernoemd. Wij zijn het daar roerend mee eens!

Mienette Storm-van der Chijs

Aan de gevel van hotel Grand Canal aan de Breestraat hangt een plaquette. Dit is het geboortehuis van Mienette Storm-van der Chijs (1814-1895), een rijke weduwe die zich inzette voor vrouwenrechten en onderwijs voor meisjes. Zo liet ze aan de Verwersdijk een groot gebouw neerzetten (het tegenwoordige Floratheater) waarin onder meer een school kwam voor meisjes van armere komaf. Daarnaast maakte ze veel reizen door Europa, Afrika en Amerika. In Zuid-Afrika en de VS richtte zij kolonies op waar Nederlandse weeskinderen een nieuw bestaan konden opbouwen. Tegenwoordig wordt Mienette Storm-van der Chijs vooral herinnerd als vroege voorvechtster van het feminisme.

Ricardis van Holland

Maar weinig Delftenaren van nu zullen haar naam nog kennen. Dat is eigenlijk geheel onterecht. Jonkvrouw Ricardis (of Rikarde) van Holland speelde namelijk een superbelangrijke rol in de stichting van Delft. Het was weliswaar Graaf Willem II van Holland die in 1246 de eerste stadsrechten verleende aan Delft. Maar de geschiedschrijving is het erover eens: het was Ricardis die haar neef Willem II vroeg om deze rechten. Ricardis wordt dan ook door veel historici gezien als ‘de stichter van de Delft’.