Arnhems mysterie opgelost: waarom wij het Airborneplein ook wel Berekuil noemen

In elke stad heb je wel van die gebouwen, plekken of bezienswaardigheden die een bijnaam hebben. Hoe zo’n naam in de volksmond ontstaat is soms een mysterie.Weet jij bijvoorbeeld waarom we het Airborneplein ook wel de Berekuil noemen? Dat zoeken we uit!

Verschillende niveau’s

Vraag het aan mensen die nog niet zo lang in onze stad wonen en ze zullen vast beamen: de term Berekuil kennen zij niet. De geboren en getogen Arnhemmers kennen het plein echter soms niet eens bij zijn echte naam, namelijk Airborneplein. Voor de duidelijkheid, we hebben het over het verkeersplein in het centrum van Arnhem. Het is herkenbaar aan het feit dat gemotoriseerd verkeer op een hoger niveau rijdt, en het fietsverkeer hier onderdoor gaat.

De Berekuil in Utrecht

Die specifieke inrichting van het verkeersplein is nou net waar de bijnaam vandaan komt. Eigenlijk ligt de oorsprong daarvan in Utrecht. Daar werd in 1946 het eerste verkeersplein naar dit type voltooid. De plannen hiervoor werden al voor de oorlog gestart. Door de kuil die middenin het plein ontstaat – het fietsverkeer heeft immers een eigen ‘rondweg’ op een lager niveau dan gemotoriseerd verkeer – heeft dit plein in Utrecht officieel de naam Berekuil gekregen. Al snel werden soortgelijke verkeerspleinen in de rest van het land ook Berekuil genoemd, al hadden de meesten hiervan eigenlijk een andere naam.

Slag om Arnhem

De echte naam – het Airborneplein – heeft te maken met het belangrijke monument middenop de fietsrotonde. Dit staat symbool voor de Slag om Arnhem. Hier worden alle geallieerden herdacht die gesneuveld zijn bij hun pogingen om de John Frostbrug te veroveren in september 1944. Het plein werd in 1945 aangelegd en op 17 september van dat jaar vond hier de eerste herdenking plaats van de Slag om Arnhem. Dat gebeurt sindsdien elk jaar.

Een grappig feit is dat het laagliggende plein voor fietsers er eerder lag dan de omringende verkeerswegen voor auto’s. Toen was het dus nog helemaal geen Berekuil maar een ‘normaal’ plein. De drukke verkeerswegen op het hoger niveau werden later aangelegd en de bijnaam is dan ook toen pas ontstaan.

Is het nu Berekuil of Berenkuil?

Tja, wij houden voor het gemak maar even de term Berekuil aan, omdat je zo de naam van het verkeersplein i Utrecht schrijft. En omdat we denken dat een Berenkuil ruimte biedt aan meerdere beren. In Arnhem tref je immers geen beren aan ;-).

Lees ook