Burgemeester Ahmed Marcouch: ‘Ik wil er maximaal zijn voor alle Arnhemmers’
Elke week lees je het verhaal van een bijzondere inwoner van onze stad in de rubriek Arnhemmer van de week. Dat de burgemeester nog ontbreekt in dit rijtje is op z’n zachtst gezegd opmerkelijk te noemen. Als er iemand een bijzonder verhaal heeft, is hij het wel. ‘Ik wilde geen Mercedes, ik koos voor onderwijs.’
Als Ahmed Marcouch vertelt over zijn jeugd en zijn weg naar succes in de Nederlandse samenleving, kun je niet anders dan met bewondering luisteren. “Ik kwam op mijn tiende vanuit Marokko naar Nederland, naar Amsterdam. Ik moest de taal snel onder knie krijgen. Dat lukte mede dankzij juf Herma. Met veel liefde gaf zij mij het geloof dat ik iets van mijn toekomst kon maken.”
Hij weet nog goed dat hij met diezelfde juf voor het eerst in een bibliotheek kwam. Het lezen liet hem niet meer los. “Zo leerde ik nog meer van de Nederlandse taal. Ik kon maar moeilijk geloven dat je zoveel boeken op een plek had. En dan kreeg je een pasje en mocht je ook nog boeken meenemen! Het vertrouwen dat je deze weer terug zou brengen, dat maakte veel indruk op mij.”
Taal leren door de krant
Een andere manier om de Nederlandse taal onder de knie te krijgen, was het lezen van de krant. “Ik ben jarenlang bezorger geweest van de Volkskrant. Die krant verslond ik altijd, al begreep ik eerst weinig van wat ik las.” Ook las hij de boeken van uitwisselingsstudenten waarmee hij door zijn broer in aanraking kwam. “Ik wilde wat zij hadden.”
Hij lacht als hij terugdenkt aan een poging zich in te schrijven op de Universiteit van Amsterdam. “Daar stond ik aan de balie met mijn LTS-C-diploma, ik had er geen idee van dat dit niet voldoende was.” Hij wilde volgens eigen zeggen geen Mercedes, maar educatie. “Ik had niet die interesse in dure auto’s, het snelle materiële, ik wilde leren.”
Lees verder na de afbeelding
Juf Herma
Marcouch beseft goed dat het kwartje anders had kunnen vallen. “Ik had het geluk dat ik een juf Herma en ook andere rolmodellen in mijn leven had. Ik zie genoeg voorbeelden van jongeren die dit niet hebben. Die denken dat je het beste op een snelle manier aan die dure auto’s kunt komen.” Hij praat vol vuur over de aanpak van criminaliteit onder jongeren. “Samen met vijftien andere gemeenten is Arnhem door het rijk geselecteerd voor een nieuwe aanpak om de leefbaarheid en veiligheid te verbeteren. Een offensief om samen problemen op scholen, werkloosheid, armoede, veiligheid en wonen aan te pakken.”
Marcouch ziet grote verschillen in zijn stad. “De kloof tussen arm en rijk moet kleiner. Dat is een taak van de overheid. Ik zie in verschillende wijken in Arnhem dat mensen niet leven, maar overleven. De armoede wordt doorgegeven van generatie op generatie. Ik wil mij krachtig inzetten om dat te doorbreken.”
Amsterdam of Arnhem
Het is niet de eerste keer dat hij met deze grootstedelijke problematiek te maken heeft. Hij was voorzitter van de stadsdeelraad van Slotervaart in Amsterdam en heeft jaren als politieman in Amsterdam gewerkt. Ziet hij veel overeenkomsten tussen Amsterdam en Arnhem? “Je kunt deze steden eigenlijk niet met elkaar vergelijken. In Arnhem spelen dezelfde soort problemen, maar dan op kleinere schaal. Arnhem is Arnhem, met een unieke eigen geschiedenis.”
Na 3,5 jaar burgemeesterschap staat hij nog steeds achter zijn bewuste keuze voor onze stad. “Ik kende Arnhem van de vele werkbezoeken als lid van de Tweede Kamer. Ik wist dat het een spannende keuze was, want er is veel te doen. Arnhem is een uitdagende stad en er lagen, en liggen veel opgaven. Bijvoorbeeld op het gebied van armoede en achterstanden in de wijken.”
Crisis op crisis
Met de vele uitdagingen is hij nog niet klaar. “De coronacrisis maakt het lastiger. Het is voor veel mensen een moeilijke tijd. Maar er zijn jonge mensen van begin dertig die door de verschillende crises zoals de bankencrisis in 2008, en een ontwikkeling als flexcontracten weinig kansen hebben gehad om bestaanszekerheid op te bouwen. En net als het beter gaat, komt daar dan een pandemie overheen. Onze samenleving is als een kaartenhuis. Als je geen opleiding hebt, krijg je geen baan, heb je niet voldoende inkomen, dan krijg je geen eigen woning.”
Hij schetst uitzichtloze situaties, komt dit ooit wel goed? “Ik ben een optimistisch man. Ik geloof dat je als individu veel zelf kunt bepalen en wat van je leven kunt maken. Je kunt je eigen misère ontstijgen. Dat kost bloed, zweet en tranen, want het komt niet aanwaaien. Maar daar kan en moet de overheid wel bij helpen. Zeker bij degene die achterstanden hebben. En dat begint allemaal bij ons onderwijs.”
Bidden voor de onderwijzer
Onderwijs; het is de rode draad in zijn verhaal. “Onderwijzers zijn naast ouders zo belangrijk voor de opvoeding van kinderen. Vroeger werd mij verteld dat je eerst om genade kan vragen voor jezelf, en als tweede moet je bidden voor je vader en je moeder. Daarna voor de mensen die je iets leren. Het is de gouden driehoek. Je hebt mensen nodig die je kunnen opstuwen in het leven.”
Lees verder na de afbeelding
In Arnhem roemt hij initiatieven als Presikhaaf University. “Het gaat niet alleen om het vergaren van kennis van taal en rekenen. Jongeren moeten ook sociale omgangsvormen leren.” Hij zakt onderuit om zijn verhaal kracht bij te zetten. “Kijk, zo zitten die jongeren als je met ze in gesprek gaat. En ze spreken ook in bevelen, doe dit en doe dat. Zo werkt dat niet. Ik kan uit eigen ervaring vertellen dat je meer bereikt als je sociale vaardigheden goed zijn.”
Altijd een pen mee
Hij vertelt over hoe hij keer op keer werd teleurgesteld bij sollicitaties. “Ik kocht een boekje over communicatie, toen nog voor 2,50 gulden. Wat ik daar las, paste ik meteen toe. Bijvoorbeeld bij mijn werk in de fabriek. Ik las dat je altijd een notitieboekje en pen bij je moest hebben bij vergaderingen, een actieve houding aannemen, dat komt goed over. Ook zorgde ik ervoor dat ik nooit een beurt oversloeg en dus altijd inbreng had.”
Hij deelt zijn eigen ervaringen als hij spreekt op scholen. Ziet hij zichzelf als rolmodel voor Arnhemse jongeren? “Dat weet ik niet. Ik wil graag onderwijzers inspireren om dat te zijn. Ze aansporen om jongeren te laten zien dat de langere route om succes te hebben, beter is dan het snelle geld verdienen. Ik zet me maximaal in voor Arnhem.”
Marcouch heeft geen duidelijk beeld van waar hij zichzelf over tien jaar ziet. “Ik ben hier nu, in Arnhem. Ik wil hier aan de slag, er maximaal zijn voor alle Arnhemmers. Zorgen dat iedereen in onze stad echt kan leven.”
