Mysterie opgelost: waarom zijn verkiezingen altijd op woensdag?

Heb jij je papiertje vandaag al netjes in een van de stembussen gemikt? Zo niet, dan heb je bij dezen een leuk verhaal te vertellen in de wachtrij. Deze woensdag stemmen we voor de provinciale- en waterschapsverkiezingen. Het is je misschien wel opgevallen: net als vorige verkiezingen, valt ook deze stemdag weer midden in de werkweek. Maar waarom zijn de verkiezingen eigenlijk altijd op woensdag? Indebuurt zocht het uit op de site van Kiesraad. 

De tweede Kamerverkiezingen van vorig jaar waren óók op woensdag. Best opvallend, want het is niet in de wet vastgelegd dat de stemdag midden in de week moet. Toch wordt er bijna altijd voor gekozen vanuit een hele rits aan praktische redenen.

Deze dagen vallen af

Het is natuurlijk handig in een democratie als zoveel mogelijk mensen stemmen. Daarom vallen vrijdag én het weekend af. Op zondag kunnen orthodoxe christenen niet naar het stemlokaal, want dan houden zij zondagsrust. Vrijdag en zaterdag vallen af vanwege de sabbat.

Dan blijven maandag tot en met donderdag over. Maar omdat er best veel voorbereiding aan zo’n stemdag vooraf gaat, valt maandag af. De stemvrijwilligers vieren natuurlijk ook gewoon weekend! Van de drie dagen die er over blijven, is de woensdag het handigst. Als je het lijstje met stemlokalen goed bestudeerd hebt, kun je vast al raden waarom. Heel veel stemlokalen zijn gevestigd in een school. Omdat de meeste scholen op woensdagmiddag helemaal leeg zijn, is dat de fijnste optie. Op die manier lopen de stemmers niet de hele dag de schoolkindertjes voor de voeten.

Er is één uitzondering

Denk je nu: maar ik heb heus ook wel eens op een andere dag gestemd. Dat kan. Er is namelijk één uitzondering en dat is de verkiezing voor het Europees Parlement. De hele Europese Unie moet dan binnen een paar dagen naar de stembus. Omdat veel landen wél in het weekend stemmen, is die periode vastgezet op donderdag tot en met zondag. In Nederland wordt dan standaard gekozen voor donderdag (want het weekend kan dus niet, zoals je hierboven leest).