Alkmaarse mysteries: hier komen die gekke straatnamen zoals Payglop en Fnidsen vandaan

indebuurt Alkmaar

Soms loop je door de stad en vraag je je ineens af: wat is het verhaal achter deze traditie of dit bord eigenlijk? Zoals de elfendeurtjes in etalages of het feit dat er nog telefooncellen in Alkmaar staan! indebuurt lost dit soort raadsels graag op. Deze week: waar komen de gekke Alkmaarse straatnamen zoals Payglop en Fnidsen vandaan?

Dit is een herplaatsing van een eerder geschreven artikel op indebuurt.

Alkmaarders zijn er wel aan gewend: straatnamen zoals de Laat, Payglop of ’t Fnidsen. Maar, mensen van buiten Alkmaar reageren vaak verbaasd op die gekke namen. Waar komen ze eigenlijk vandaan? Wij gingen naar het Regionaal Archief Alkmaar om dit uit te zoeken.

In de bibliotheek van het archief vinden we het boek ‘Straatnamen van Alkmaar’ door Pieter Roose. Dit boek komt uit 1800 en is een goudmijn, omdat Roose de oorsprong en ligging van alle straten in Alkmaar opgeschreven heeft.

Swipe naar links of klik naar rechts voor straten en hun herkomst

Zo zit het met de Laat

Zo schrijft Roose dit over de Laat: ‘De Laat is die gragt die van de Koorstraat oost op gaat tot de Limmerhoek. Zij heeft haar naam ontleend uit de loop of uit de ontlasting van het meer water. Men geeft aan zompige waterkeeringe de naam van verlaat.’ Ha, als we het goed begrijpen, dankt de straat zijn naam dus aan het water dat er vroeger was.

Swipe naar links of klik naar rechts voor nog meer straten

Waar komt het Payglop vandaan?

Dan het Payglop. In het boek van Roose lezen we dat de straatnaam ‘paijgelop’ verwijst naar een ‘gelop’ of ‘glop’. Dat is een oude naam voor een nauwe doorgang of smalle steeg. Bovendien zou dit steegje nog langer geleden het Papengelop hebben geheten en dat verwijst naar de ‘pape’ of pastoor. Zo’n verklaring lezen we ook bij het Westfries Genootschap dat een stuk schreef over de herkomst van Alkmaarse straatnamen.

Swipe naar links of klik naar rechts voor nog meer straten

Hoe zit het met de Mient?

En dan de Mient, die in het boek van Roose nog de Mientergracht wordt genoemd. ‘De Mientergragt is die gragt, die van de Huigbrouwersteeg noord op ging tot aan de stadswal. […] De naam schijnd te beteekene een buurt of samenwooning.’ Hij voegt eraan toe dat inwoners al gauw spraken over meint of mient: een gemeente.

Swipe naar links of klik naar rechts voor nog een straat

Hier komt Fnidsen vandaan

En dan het Fnidsen. Helaas gaat Roose niet in op de oorsprong van de naam: Over de naam zullen wij ons als noch niet uitlaaten.’ Jammer! Het Westfries Genootschap meldt gelukkig dat er in de straanaam een verwijzing zit naar Venetië en Veneetse-Eylandt. Dat klinkt logisch, ook omdat de straat vroeger gedeeltelijk een waterkanaal was en nog steeds langs het water loopt.

Zo, nu beschik jij over een hoop leuke weetjes waar je mee kunt strooien bij Alkmaarse vrienden en familie!

Lees ook:

  • Alkmaarse mysteries: daarom eten we zuurkool tijdens Alkmaar Ontzet

    Soms loop je door de stad en vraag je je ineens af: wat is het verhaal achter deze gevelsteen of...

  • Alkmaarse mysteries: dit is het verhaal achter de telefooncellen die anno 2020 nog altijd in Alkmaar staan

    Soms loop je door de stad en vraag je je ineens af: wat is het verhaal achter deze traditie of...

  • Alkmaarse mysteries: wat is dat…ehhh…bijzondere kunstwerk op het Canadaplein?

    Soms loop je door de stad en vraag je je ineens af: wat is het verhaal achter deze gevelsteen of...

    Indebuurt

Meer in deze categorie

Genieten van Alkmaar

Ga naar “Terug in de tijd: 5 x hier gingen Alkmaarders vroeger een hapje eten”

Terug in de tijd: 5 x hier gingen Alkmaarders vroeger een hapje eten

Ga naar “Huh? Alkmaar ligt in Zuid-Afrika (en daar is het óók best leuk)”

Huh? Alkmaar ligt in Zuid-Afrika (en daar is het óók best leuk)

Ga naar “Mysterie opgelost: dit betekent luttik in het Alkmaarse Luttik Oudorp”

Mysterie opgelost: dit betekent luttik in het Alkmaarse Luttik Oudorp

luttik oudorp binnenstad trapgevel gracht huisjes water

In onze gids